A'dan Z'ye JAVA
Java sayesinde; animasyonlar, kayan yazılar, web sayfalarında chat, hesap makinesi, oyunlar, şifreleme programları, interaktif web sayfaları, müzik, kelime işlemci, küçük internet appletleri, kocaman paket programlar, resim işleme programları, tercüme programları, sipariş sistemleri, saatler, yazım kontrol programları yapılabilir.
HTML'de Java
Bir applet hazırladığınızda, bunu bir HTML dökümanına yerleştirmelisiniz. HTML 3.2 ile birlikte, Java appletlerin kullanılmasını sağlayan iki yeni eleman çıktı. Bunlar APPLET ve PARAM. Diğer HTML elemanları gibi bu iki elemanın da birçok özellikleri mevcuttur. Fakat ideali, sadece gerekli olan özelliklerin kullanılmasıdır.
APPLET Elemanının kullanılması
APPLET elemanı, HTML dökümanına yerleştirdiğiniz appletin tanımlanmasını ve özelliklerinin tanımlanmasını sağlar. Her HTML elemanı gibi, APPLET elemanının da bir başlangıç tagı <APPLET> ve bitiş tagı </APPLET> vardır.
APPLET elemanı için gerekli olan özellikler: CODE, WIDTH ve HEIGHT'tir. CODE özelliği kullanılacak appleti, WIDTH özelliği appletin genişliğini (pixel), HEIGHT özelliği ise appletin yüksekliğini (pixel) belirlemenizi sağlar. Aşağıda gerekli olan özellikleri ile bir appletin HTML dökümanına bağlanmış şeklini görüyorsunuz.
<HTML>
<HEAD>
<TITLE> Maximum Bilgi </TITLE>
</HEAD>
<BODY>
<APPLET CODE="maximumbilgi.class" WIDTH=300 HEIGHT=100>
</APPLET>
</BODY>
</HTML>
Yukarıdaki örnekte HTML dökümanı ve "maximumbilgi.class" adlı java appleti aynı dizinde bulunmalıdırlar. Şayet java appleti farklı bir dizinde ise, opsiyonel CODEBASE özelliğini kullanmanız gerekir.
CODEBASE özelliği, appletin bulunduğu URL‘yi belirtmenizi sağlar. Aşağıdaki örnek, yukarıdaki örneğin hemen hemen aynısıdır. Tek farkı, java appleti başka bir dizinde bulunduğu varsayılarak CODEBASE özelliği kullanılmıştır.
<HTML>
<HEAD>
<TITLE> Maximum Bilgi </TITLE>
</HEAD>
<BODY>
<APPLET CODE="maximumbilgi.class" CODEBASE=""
http://www.maximumbilgi.com/java/classlar/"" WIDTH=300 HEIGHT=100>
</APPLET>
</BODY>
</HTML>
Diğer opsiyonel özellikleri şöyle sıralayabiliriz:
ALIGN
Appletin konumunu belirlemizi sağlar. Alabileceği değerler ABSBOTTOM, ABSMIDDLE, BASELINE, BOTTOM, CENTER, LEFT, MIDDLE, RIGHT, TEXTTOP, TOP'tır.
HSPACE
Appletin altında ve üstünde ne kadar boşluk bırakabileceğinizi belirleyebilirsiniz. HSPACE‘e vereceğiniz değer, pixel olarak işlenir. Örnek: HSPACE=10
VSPACE
Appletin sağında ve solunda ne kadar boşluk bırakabileceğinizi belirleyebilirsiniz. VSPACE‘e vereceğiniz değer pixel olarak işlenir. Örnek: VSPACE=20
ALT
Appletleri gösteremeyen browserlarda, appletin yerine alternatif bir yazı çıkmasını sağlayabilirsiniz.
NAME
Applete bir isim vermenizi sağlar.
PARAM Elemanının kullanılması
PARAM elemanı ile applete parametre gönderebilirsiniz. PARAM elemanının sadece başlangıç tagı vardır: <PARAM>. Applete göndermek istediğiniz her parametre için bir <PARAM> tagı kullanmalısınız. PARAM taglarını başlangıç tagı <APPLET> ile bitiş tagı </APPLET> arasına yerleştirmelisiniz.
Appletler, <PARAM> tagında belirtilen parametrelere "getparameter()" metodu ile ulaşırlar. <PARAM> tagının gerekli iki özelliği vardır. NAME ve VALUE. NAME özelliği ile parametrenin adı belirtilir ki "getparameter" metodu ile bu isme göre aranır. VALUE özelliği ise parametrenin değerini verir. Aşağıda, applette kullanılacak resmi, parametre ile girilen bir HTML dökümanı örneği verilmiştir.
<HTML>
<HEAD>
<TITLE> Maximum Bilgi </TITLE>
</HEAD>
<BODY>
<APPLET CODE="maximumbilgi.class" WIDTH=300 HEIGHT=100>
<PARAM NAME=Resim VALUE="logo.gif" >
</APPLET>
</BODY>
</HTML>
Java appletinde, resim parametresinin değeri; Resim_logo=getparameter("Resim"
komutu ile okunur.
Veri Tipleri
Java'da her şey bir nesnedir. Tek istisna veri tipleridir. Java veri tipleri, bütün platformlarda standart büyüklüğe sahiptir. Bu standart Java'nın taşınabilirliğini sağlıyor. Aşağıda Java'da bulunan veri tipleri ve büyüklükleri listelenmiştir.
Veri tipi Büyüklük
byte 8-bit
short 16-bit
int 32-bit
long 64-bit
float 32-bit kayan nokta
double 64-bit kayan nokta
char 16-bit Unicode
Eğer C/C++ programcısı iseniz "unsigned" tipinin olmadığı dikkatinizi çekmiştir. Byte tipi ise C/C++'daki "char" tipinin yerini almıştır. Java'daki char tipi 16 bittir. Çünkü Java karakter verisinde Unicode karakter setini temel alır.
Unicode, uluslararası karakterleri destekleyen bir standarttır. Programlarınızın değişik platformlarda ve ülkelerde çalıştırılacağında Unicode çok uygundur. Yukarıdaki tabloda olmayan diğer bir veri tipi ise boolean'dır. Bir boolean, değişken numerik değere çevrilemez ve sadece iki değer alabilir. Bu değerler "true" ve "false" tur.
Literaller
Literaller, değişkenlere değer atamak için kullanılır. Integer'lara C/C++ benzer biçimde değer atanır. 25 gibi tamsayı atayabilirsiniz. Hexadecimal bir tamsayı atamak için, sayının önüne "0x" ifadesi koymanız gerekir. Örneğin, 15 sayısını hexadecimal olarak 0xF şeklinde atamalısınız. 8'lik tabanda bir sayı atamak için "0" ifadesini, sayının önüne koymalısınız.
Kayan noktalı sayıları ise direkt 5.2345 şeklinde atayabilirsiniz. Bunlar 32 bit float veya 64 bit double olarak saklanabilirler. Belirtmezseniz, varsayılan 64 bit double'dır. Belirtmek için yapacağınız tek şey, sayının arkasına float için F, double için D koymaktır. Örneğin 5.323 F veya 5.323 D.
Karakterler, tek tırnak içinde atanırlar. Örneğin 'a'gibi. Escape karakterleri için slash (\) kullanılır. Bunlar da tırnak içinde belirtilir. \t=tab, \n=satır atlama gibi. Stringler için çift tırnak kullanılır. "Maximum Bilgi" gibi. Satır atlaması yapmak istiyorsanız "Maximum Bilgi \n" kullanmalısınız.
Değişkenler
Java'da 3 tip değişken vardır: instance, class ve local. Lokal değişkenler, metodların ve blokların içinde tanımlanabilirler. Blok, "{" ile başlayan ve "}" ile biten ifadeler topluluğudur. Blok içinde tanımlanan lokal değişkenler, blok sonuna kadar geçerlidir. Genel formatı <tip> <değişken adı> şeklindedir. Örneğin double tipinde pi adlı değişkeni tanımlayalım: double pi; bir değer de atayabilirdik: double pi=3.1415.
Değişkenler; harf, sayı, dolar işareti, alt çizgi ile başlayıp bu karakterlerle devam edebilir. Ama komutlar, operatörler değişken ismi olarak kullanılamazlar.
Açıklamalar
Programlarınıza açıklama koymak için, Java'da kullanabileceğiniz iki stil vardır. Birincisi çift slash ( // ). Çift slash'tan satır sonuna kadar olan kısımda bulunan her şey açıklama olarak kabul edilir.
İkincisi ise slash ve yıldız ( /*) ile başlar yıldız ve slash ile biter. Bunlar arasındaki her şey, açıklama olarak kabul edilir. Örnek 1: double pi; // pi değişkeni double olarak tanımlandı. Örnek 1: /* Bu programın amacı sayısal loto tahmini yapmaktır.
Operatörler
Java'da bulunan operatörler aşağıdaki tabloda verilmiştir.
Kategori Operatör
Aritmetik + - * / %
İlişkisel < > >= <= == != && ||
Bit işlemeri & | ^ << >> >>> ~ &= |= ^=
Artırma ++
Azaltma --
Aşağıda iki değişken tanımlanıp, bunlara değer atanıyor. Daha sonra ise bu iki değişkenin içeriği toplanıyor:
int x,y ;
x= 3 ;
y=4 ;
int z=x+y ;
Z 'nin değeri yedidir. Operatörlerin öncelik sırası aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
[] ()
++ - ! ~
* / %
+ -
<< >> >>>
< > <= >=
== !=
& ^
|
&&
||
= ve diğerleri
Bit işlemleri
Ayrılmış Kelimeler
Aşağıdaki tabloda, Java'nın komutları olarak kullanılan kelimeler listelenmiştir. Bu kelimeler, Java için ayrılmıştır. Yani bu kelimeleri değişken ismi gibi şeyler için kullanamazsınız. Bunlar sınıf tanımlaması, değişken tipi belirleme, koşul, döngü gibi işlemler için kullanılır.
Abstract boolean
break byte
byvalue case
catch char
class const
continue default
do double
else extends
false final
finally float
for goto
if implements
import instanceof
int interface
long native
new null
package private
protected public
return short
static super
switch synchronized
this threadsafe
throw transient
true try
void while
Karşılaştırmalar
Karşılaştırmalar, genelde bir karşılaştırmanın sonucuna göre belirtilen komut veya komutları çalıştırırlar. Eğer birden fazla komut kullanılacak ise blok içinde olmalıdır. Tek bir komut için buna gerek yoktur. Örneğin; a değişkenin değerinin bir olup olmadığını kontrol ediyoruz. Eğer a=1 ise a=2, değil ise a=1.
Görüldüğü üzere karşılaştırma, boolean bir değer döndürmelidir. Yani true (doğru) veya false (yanlış) değerini döndürmelidir ki bu değere göre işlenecek komutlar belirlenebilsin. Java'da karşılaştırma yapmak için "if...else..." kullanılır. Formatı şu şekildedir:
if (karşılaştırma)
{ karşılaştırmanın sonucu
doğru ise işlencek komutlar
}
else
{ karşılaştırmanın sonucu
yanlış ise işlencek komutlar
}
Yukarıdaki örneği java formatında yazarsak :
if (a==1) // Java'da = operatörü atama için kullanılır.
// Karşılaştırma için == operatörünü kullanılır.
a=2;
else
a=1; // Tek komut olduğu için blok içine alınmasına gerek
yoktur.
Eğer birçok karşılaştırma varsa, iç içe karşılaştırmalar (if ) kullanılabilir. Sonucu nümerik olan karşılaştırmalar için "switch...case..." komutu kullanılır. Bu komut, sadece nümerik değerler için kullanılır. Formatı şu şekildedir:
switch (değişken)
{
case 1: // değişkenin değeri 1 ise
break;
case 2:{
// değişkenin değeri 2 ise
break;
}
default: // yukarıdaki değerler haricindeki değer ise
break;
}
Döngüler
Java 'da üç tane döngü işlemi vardır. "for" döngüsünün yapısı aşağıdaki şekildedir. for (ilk değer; test; değer artırma/azaltma) Bu yapıda görülen ilk değer ifadesi, değişkeninizin alacağı ilk değerdir. Test ifadesinde ise basit veya kompleks bir karşılaştırma kullanabilrisiniz. Değer arttırma veya azaltma ise değişkeninizin o anki değerini değiştirecek bir ifadedir. "for" döngüsünü örnek kullanımı:
for (sayac=0;sayac<3;sayac++)
Bu örnekte, sayaç değişkenine ilk değer olarak sıfır verilmiş ve her döngüde bir arttırılması istenmiş. Döngüden çıkma koşulu ise sayaç değişkeninin 3 ve daha yukarı değerleri olarak belirlenmiş. Bu durumda sayaç değişkeni 0,1,2 değerleri için döngüye girecektir. "for" döngüsünden sonra bir komut veya blok komutları gelebilir. "while" döngüsünün yapısı şu şekildedir: while (test). Test ifadesi "for" döngüsündeki ile eşdeğerdir. Örnek:
sayac=0;
while (sayac<3)
{
//komutlar
sayac++;
}
"do" döngüsünün yapısı:
do
{
//komutlar
} while (test);
"do" döngüsünün "while" döngüsünden farkı en az bir kere döngüye girmesidir.
Tüm döngülerde "break" komutu döngüden çıkılmasını, "continue" komutu ise bir sonraki değere geçmeyi sağlar.
Diziler
Java'da diziler nesnedirler, C'deki gibi hafızada yer kaplayan pointer değillerdir. Java 'da diziler, C 'ye göre daha güvenilirdir. Dizilerin elemanlarına gelişigüzel değerler atayamazsınız. Java, dizi elemanlarını sırasıyla kontrol eder. Dolayısıyla arada değer atanmamış bir elemana rastlanırsa hata oluşur. Bu da C'de çıkan hafıza bozulmalarını önler. Java'da dizi kullanmak için ilk önce dizinin tipi verilir. Tip verilirken dizinin büyüklüğü belirtilmez.
int numbers[]; // Integer diziler için
String myStrings[]; // String diziler için
Diğer metod ise tipin arkasına köşeli parantez koymaktır.
String[] myStrings; // String diziler için
İkisi de tanımlamada aynıdır. Her ikisi de kullanılabilir. Size hangisi daha kolay geliyorsa onu kullanın. Java dizileri örneklerden de görüldüğü üzere tüm veri tipleri için kullanılabilir. Sonraki adım ise dizinin "new" operatörü kullanılarak yaratılmasında, bu adımda dizinin büyüklüğü de belirtilir.
int numbers[] = new int[5]; // 5 büyüklüğünde integer dizi
String myStrings[] = new String[20]; // 20 büyüklüğünde string dizi.
Bu adımdan sonra diziler yaratılmış oldu. Dizinin her bir elemanına varsayılan değer atanır. Varsayılan değerler integer veri tipi için "0 (sıfır)", string veri tipi için "null" değeridir. Dizi elemanlarına bu adımdan sonra değer atamak çok kolaydır. C++ 'da olduğu gibi Java 'da da dizilerin elemanları sıfırdan başlayan tamsayı değerleridir. Dizinin ilk elemanına değer atamak için:
myStrings[0] = "ilk dizim";
numbers[0] = 10;
Java'da bir dizinin eleman sayısını (büyüklüğü) bulmak için "length" metodu kullanılır. Bu metodun döndürdüğü değer "int" tipindedir.
int boyut=numbers.length // boyut=5 olur
Java'da çok boyutlu diziler yoktur. Fakat bu tür diziler dizi içinde dizi oluşturularak simüle edilebilir.
int k[][] = new int[5][4]; // 5-4 boyutunda bir dizi
k[1][3] = 999; // Değer atama
Bilgi Alma ve Yazdırma
Ekrandan bilgi almak için BufferReader sınıfını kullanacağız. BufferReader giris=new BufferReader( new InputStreamReader (System.in)); Bu sınıfın readLine() metodunu kullanarak bilgiyi alıyoruz:
try {
String girilen=giris.readLine();
} catch (IOException e ) { System.out.prinln(e);}
try-catch bloğu olası bir hatayı yakalamak için kullanılıyor. Eğer bir hata oluşursa hatayı ekrana yazacak. Şimdi de girileni yazdıralım. Ekran birşey yazdırmak için System.out sınıfının println metodunu kullanacağız :
System.out.println ("Girdiğiniz şey : " + girilen );
println metodu ekrana verilen parametredeki yazıyı yazdıktan sonra imleci bir alt satıra geçirir. Şayet imlecin bir alt satıra geçmesini istemiyorsanız print metodunu kullanın. Ama bu metodu kullandığınızda ekrana bilginin çıkması için akabinde flush metodunuda kullanmalısınız. Şu şekilde :
System.out.print("Ali "
;
System.out.flush();
Java Sertifikası
Java internet ortamına girdiğinde, javayı destekleyen browserlardaki buglar yüzünden çoğu kullanıcı java özelliğini kapatmak durumunda kalmıştı. Günümüzde javanın güvenliği artmış durumda. Bunda browserların buglarının azalmasının rolü olduğu gibi sertifika kavramınında büyük rolü vardır.
Sertikasız/İşaretsiz Appletler Neler Yapabilir?
Kullanıcıların bilgisayarında istenmeyen işlemlerin yapılmasını engellemek için, her browserın güvenlik sınırlamaları vardır. Bu güvenlik sınırlamasının türü browsera göre değişir. Günümüzdeki browserların java appletlerin için aşağıdaki güvenlik sınırlamaları vardır:
- Appletler kullanıcının bilgisayarından veri okumaz ve yazamazlar.
- Kullanıcının bilgisayarında program çalıştıramazlar.
- Ağ bağlantısı sadece appletin bulunduğu server ile kurulabilir.
- Sistem ayarlarını değiştiremezler.
Bu güvenlik sınırlamalarına bakıldığı zaman normal bir applet sadece grafik veya yazı gösterme, ses ve animasyon işlemlerini yapabilir. Büyük işler için normal appletler uygun değildir ki küçük bir veri girişi dahi olamadan dişe dokunur uygulama yapmak mümkün değildir.
Sertifikalı ve İşaretli Nedi?
Appletlerin web sayfalarını daha görsel hale getirmekten başka bir işe yaramadığı çabuk anlaşıldı. Ama daha fazlasını; mesela kulanıcıdan bilgi almak ve yazmak; yapabilmek için güvenlik sınırlamalarını kaldırmak gerekiyordu. Fakat bunun mümkün olduğu güvenli olması için, appletler yeni browserlar için işaretlenebiliyor.
Bunun için applet geliştiricisinin amacını belirten sertifaya ihtiyacı vardır. Sertifa browser okuyabileceği şekilde açıktır ve geliştiricinin adını ve kontrol kodu içerir. Bu sertifaka ile geliştirici appleti güvenli olarak işaretler. Başka hiç kimse bu sertifikayı kullanarak bir appleti işaretletyemez. Çünkü geliştirici appleti işaretlemek için sertifika ile birlikte verilen özel kodu kullanır.
Kullanıcı, appleti çalıştırdığında ( applet olan bir web sayfasını çağırdığında ) browser appletin işareti ile sertifikayı karşılaştırır. Böylece appletin işareti sertifaka ile uyumlu ise çalıştırır. Bu şu anlama geliyor: Doğru işaretli bir appletin geliştiricisini kullanıcı applet yüklenirken görür. Ama sadece applet yüklenirken.
İşaretli Appletler Neler Yapabilir?
İşaretli bir applet yüklendiğinde kullanıcının karşısına bir pencere gelir. Bu pencerede sertifika hakkında bilgiler vardır ve kullanıcı onayı istenir. Kullanıcı bu bilgiler ışığında appletin çalışmasına izin verir veya vermez. Kullanıcının çalışmasını onaylamış bir applet normal programların yapabildiği her şeyi yapabilir.
Bu Durumdaki Güvenlik
Buradaki problem onaylama işleminin ya hep ya hiç mantığında işlemesidir. Bunun anlamı onayladığınız bir appletin gerçek amacının dışındaki verileride okuyabildiği veya istenmeyen bir yere veri yazabildiğidir. Tam anlamıyla erişim haklarının belirlenmesi programcılara ağır geldiği için çoğu programcı tarafından yapılmıyor. Yine de Microsoft ve Netscape'in browserları için erişim haklarının değişik şekilde belirlenmesi karşısında programcılar minimum düzeyde erişim hakkıyle yetiniyorlar.
İkinci bir problem ise sertifikanın gerçekliğidir. Gerçek sertifikalar, programcı tarafından değil, programcının güvenilirliğine kefil olan şirketler tarafından oluşturulmuş sertifikalardır. Bu şirtketler para karşılığında sertifika oluşturmaktadır. Bir sertifika en az $200 başlayıp sertifikaya göre artmaktadır. Programcı yıllık olarak $100 başlayan fiyatlarıda ödemek zorundadır. Çoğu programcı için bu fiyatlar aşırı pahalı gelmektedir.
En azından herkes bedava kendi sertifasını oluşturabilir. Fakat böyle bir sertifa, programcının gerçekte kim olduğunu ve amacının doğruluğunu belirtmez. Hatta test sertifikaları diye anılanlar istenen herhangi bir isim ile oluşturulabilir. Her ne kadar insanı korkutsada, bilinmeyen bir shareware programı denemekten daha güvenlidir. Appleti onaylamak veya onaylamamak bizim elimizde değil mi?
Sertika Şirketleri
Gerçek sertifakalar sertifa şirketleri ( Certificate Authority kısa CA ) tarafından veriliyor. Bu şirketler programncının yada şirketlerin amacını kontrol ettikten sonra sertifika veriyorlar. En tanınmış sertifika şirketleri VeriSign, Thawte ve BelSign.
Her CA, vereceği sertifikaları kendi sertifikası altına tanımlar ki daha önceden güvenliğ belirlenmiş kendi sertifikaları gibi işlem grösünler. CA'lar kendilerine ait sertifikaları daha önceden browserlara tanımlanmış ve kurulmuştur. Maalesef bu şirketlerin verdikleri hizmetin bedeli yüksek. Bir defaya mahsus ücret $200 dan başlıyor, yıllık ücretler ise 100$ dan. Şuana kadar işaretli appletlerın yaygınlaşmamasının en büyük nedeni bu olsa gerek.
Test Setifikaları
Test sertifikası herkes tarafından beş kuruş ödenmeden oluşturulabilen sertifikalardır. Ama programcının amacını gerçek olarak ispatlamayan sertifikalar bunlar. Bu sertifikalarda browsera göre değişiyor. Bir Netscape ve birde Microsoft için oluşturmak gerekiyor. Sun'ın HotJava browserına hiç girmeyeceğim burda, belki ileride onuda ele alırım.
Microsoft Browser İçin Test Sertifakası
Microsoft browser sertifikası oluşturmak için, Microsoft'un sitesinden bedava indirebileceğiniz " Software Developer's Kit ( SDK) " e ihtiyacınız var. Bu yazılım kitinin içindeki programların tek tek indirilememesi tabii ki çok kötü bir durum. Bu kitin içindeki herhangi bir program için 20 MB büyüklüğündeki bu kiti indirmek zorunda kalıyorsunuz. Ama bu kiti CD olarakta sipariş edebiliyorsunuz.
Bu kit ile gelen ingilizce dökümantasyon tam olarak okunmalı, nitekim olmazsa olmaz birçok önemli parametre mevcut. Burada bu kitin içindeki DOS programlarıyla sertifika oluşturulmasını kısaca anlatmaya çalışacağım. Bu sadece başlangıç için yardım niteliğindedir. Gerisini dökümana bırakıyorum.
makecert ile Private/Public Key oluşturun. Sertifika için gerekli olan .cer uzantılı bir dosya oluşacaktır.
cerrt2spc ile sertifikayı oluşturun. Birinci adımda oluşturduğunuz .cer uzantılı dosyadan .spc uzantılı bir dosya oluşturur.
cabarc ile class dosyalarınızı cab dosyası haline getirin. Bu cab dosyası Internet Explorer tarafından indirilecek dosyadır.
Oluşturduğunuz cab dosyasını signcode ile işaretleyin. Bu işlem sırasında oluşturduğunuz .spc uzantılı dosyada kullanılacaktır.
Netscape Browser İçin Test Sertifakası
Netscape programcıların işini biraz daha kolaylaştırmış Microsoft'a göre, sertifika için gerekli olan "Signtool" uğraşmadan indirebilecek ve Microsoft'un kitine göre daha kolay kullanımı var. Signtool Win95 ve Unix sürümleri var. Kısaca adımlar:
• signtool ile Private ve Public Key oluşturmak için -G parametresini kullanın.
• Bu işlem ile x509.cacert adlı bir dosya oluşacaktır.
• signtool ile class dosyalarınızı jar dosyası haline getirin.
Bu işlemleri batch dosyası ile de yapabilirsiniz.
JAVA PLUG-IN
Bundan birkaç yıl önce Sun, HotJava adlı web browserı piyasaya çıkardı. Sun'ın bu web browserı, Java'yı destekliyordu. Buda içine java nesneleri gömülebilen uygulamaların ilk örneğini teşkil ediyordu. Bunun ardından Netscape kendi web browserınada Java desteğini ekledi. Ardından da MS.
Gün geçtikce Java'nın yeni sürümleri çıktı. Bununla birlikte Netscape ve MS kendi ihtiyaçlarına uygun sınıf kütüphanelerini eklediler browserlarına. Böylece her browserın kendine özel JVM ( Java Virtual Machine ) 'i oldu. Dolayısıyla browserların içine gömülen JVM ile browserdan bağımsız olarak JVM 'i güncellemek imkansızdı.
Sun, herhangi bir ortamda Java'nın çalışabilmesi için gerekli olan her şeyi içeren ( Java VM ve sınıf kütüphaneleri ) JRE 'yi çıkardı. Eğer JRE bilgisayarınızda yüklüyse, herhangi bir uygulamaya ( örneğin browser ) gömülmüş java nesneleri çalışabiyor. Sorun, browserların sadece kendi JVM lerine bakmaları ve makinada yüklü olan JRE 'ye ulaşmak için bir mekanizmaya sahip olmamalarıydı. Sun olaya el attı : Java Plug-In
Sun'ın geliştirdiği Java Plug-In, JRE 'ye HTML sayfalarından browserı kullanarak ulaşmak için bir mekanizma. Java Plug-In, Sun'ın web sitesinden bedavaya indirilebiliyor. Sayfaya girildiğinde, istenen java sürümü kullanıcının makinasında yüklü değilse, kullanıcı Java Plug-In sayfasına yönlendirilir. Java Plug-In, Netscape'de plug-in olarak, IE 'de ise ActiveX Control olarak otomatik yüklenir.
Java Plug-In Kullanmak
Java Plug-In, Netscape'de EMBED, IE 'de ise OBJECT tagı sayesinde kullanılabilir. MIME tipi ile istenen java sürümünü belirtmelisiniz. Örneğin Java 1.2 sürümünün özelliklerini kullanan bir appletiniz varsa, MIME tipinde bunu belirterek appletinizin doğru çalışmasını sağlarsınız.
MIME Tipi Nesne Tipi / Sürüm
application/x-java-applet; Applet / Mevcut sürüm
application/x-java-applet;version=1.1 Applet / Java 1.1
application/x-java-applet;version=1.2 Applet / Java 1.2
application/x-java-bean; Bean / Mevcut sürüm
application/x-java-bean;version=1.1 Bean / Java 1.1
HTML sayfasına appletinizi geleneksel yöntemlerle koymak isterseniz, yani Java Plug-In kullanmak istemiyorsanız APPLET tagını kullanmanız gerekir. Java Plug-In kullanmak istiyorsanız;
Netscape için EMBED tagını kullanmalısınız :
<HTML>
<BODY>
<EMBED type="application/x-java-applet;version=1.1" width="200" height="200" code="Appletim.class" codebase="/appletler/" parametre1="2" pluginspage="
http://java.sun.com/products/plugin/...html">
<NOEMBED>
Applet Desteklenmiyor
</NOEMBED>
</EMBED>
</BODY>
</HTML>
PLUGINSPAGE ve TYPE alt tagını kullanmanız gerektiğini unutmayınız. Çünkü browser Java Plug-In yükleme sayfasını ve sürümü bilmesi gerekir. APPLET tagında kullanılan PARAM alt tagını bu durumda kullanmazsınız. Parametreleri direkt, örnekte görüldüğü gibi ( parametre1="2"
direkt yazmalısınız.CODE, CODEBASE,WIDTH,HEIGHT gibi alt taglar APPLET tagında olduğu gibi kullanılır.
Internet Explorer için OBJECT tagını kullanmalısınız :
<HTML>
<BODY>
<OBJECT classid="clsid:8AD9C840-044E-11D1-B3E9-00805F499D93" width="200" height="200" codebase="
http://java.sun.com/products/plugin/
1.1/jinstall-11-win32.cab#Version=1,1,0,0">
<PARAM NAME="code" VALUE="Appletim.class">
<PARAM NAME="codebase" VALUE="/appletler/">
<PARAM NAME="type" VALUE="application/x-java-applet;version=1.1">
<PARAM NAME="parametre1" VALUE="2">
Applet desteklenmiyor
</OBJECT>
</BODY>
</HTML>
Burada CODEBASE alt tagı gömülü nesnenin gerektirdiği ActiveX Controlünün yeridir. Java'ya ait codebase, type, code gibi taglar PARAM alt tagı ile belirtilir.
Netscape ve IE için farklı yöntemlerin kullanılması, her biri için ayrı web sayfalarımız olacağı anlamına gelmiyor. HTML kodu kullanarak her ikisi içinde geçerli bir sayfa hazırlayabilirsiniz. Fakat böyle bir HTML kodu yazmak için kendinizi kasmayın. Çünkü Sun, Java Plug-In ile beraber HTML Çeviricisi ( HTML Converter ) sunuyor. Bu çevirici sayesinde HTML sayfasında kullanılan APPLET tagları her iki browserda da kullanılabilecek şekilde çevriliyor.
Applet Neden Çalışmıyor?
Appletler, dinamik web tabanlı içerik için en ideal progr*****lardır. Teorikte bir kere yaz, her bilgisayarda, her browserda ve her işletim sisteminde çalıştır; mantığını ileri süren Sun bunu "Bir kere yaz, her yerde çalıştır ( Run Once, Run Anywhere ) " sloganıyla lanse ediyor.
Pratikte, birçok java programcısı ve birçok kullanıcı Java appletlerinin başağrısına sebep olduğunu söylüyorlar. "Neden applet çalışmıyor ?" içerikli birçok mail geliyor.
Applet çalıştığı zaman tam çalışıyor, çalışmadığı zaman ise büyük bir sorun halini alıyor. Hatayı bulmak ve hatayı düzeltmek gerçekten başağrısına neden olabiliyor. Hatta Java ile program geliştirmeyi bu yüzden bırakanlar bile var. Değişik browserlar, browser sürümlerinin farklılıkları, hatta browser konfigürasyonlarındaki farklılıklar appletlerin çalışmasında rol oynayabiliyor. Browserlara gömülü Java Sanal Makinasındaki ( Java Virtual Machine ) buglar ve bilgisayarın performansıda etkili oluyor.
Şayet browser'ınız hiçbir appleti çalıştıramıyor ise, java applet ihtiva eden bir sayfayı çağırdığınızda takılıp kalıyorsa browser yazılımını tekrar kurmak çoğu zaman problemi ortadan kaldırıyor. Bu söz konusu değilde, gri bir dikdörtgenden başka bir şey göremiyorsanız bunun bir kaç sebebi olabilir.
Neden Gri Dikdörtgen?
Appletin yüklenmesi sırasında veya yüklendikten sonra çalıştırılması sırasında meydana gelen hatalardan dolayı oluşur. Java programlama dilinde bunun teknik adı "Exception" dır. Java'da hataları yakalama imkanı olduğunu biliyoruz, daha doğrusu bilinen çoğu hatayı desek daha iyi olur. Oluşan hatalar bilinmedik, beklenmedik hata veya appletden kaynaklanmayan hatalar olabildiği için bu hataları yakalama imkanı yok. Şimdi en çok karşılaşılan ve bilinen hataları inceleyelim :
Class dosyasına ulaşamama veya yükleyememe
Bilindiği gibi applet dediğimiz progr*****lar, derlendikten sonra class dosyası halini alıyorlar. Appletlerin çalışması için bu class dosyalarının yüklenmesi gerekiyor. Şayet class dosyasının yeri bulunamaz veya dosya yüklenirken hata oluşur ise gri kutunun içinde class dosyasını bulunamadığına dair veya yüklenirken hata oluştuğuna dair bir hata mesajı çıkar ve applet çalışmaz. Applet çalışmadığı için, ki hata daha applet yüklenirken oluştuğu için, applet kodu içinden bu hatayı yakalamanız ve engellemeniz mümkün değildir. Bu hata çoğu durumda, <applet> tagı içinde class dosyasının bulunduğu yeri yanlış olarak belirtildiği zaman ortaya çıkıyor.
Ağ kaynaklarına erişememe
Bazı zamanlar ağ üzerinde bulunana server göçer veya herhangi bir sebepten bağlantı kurulamaz. Kullanıcı firewall arkasındadır ve Socket, DatagramSocket istekleri çalışmaz. Eğer ağ kaynaklarına erişim gerektiren bir applet yazıyorsanız, iletişim için TCP/UDP protokülü yerine HTTP protokülünü kullanın. Çünkü firewall arkasında olan kullanıcı sayısı gün geçtikçe artıyor. Karşılaşılan diğer bir hata sebebi ise, browserların appletler ile ilgili kısıtlamalarından kaynaklanıyor.
Appletviewer'da sorunsuz çalışan applet, browserda çalışmıyor. Applet sadece bulunduğu server ile bağlantı kurabilir. Birçok applet ise domain isimlerini IP adresine çevirirken hata oluşturuyorlar. Bunu önlemek için domain ismi yerine IP adresi kullanın.
Null Hataları
Çok karşılaşılan hatalardan biriside NULL hatalarıdır. Bu appletin kodundan kaynaklanan ve appletin çalışmamasını sağlayan bir hatadır. Bir değişkene bir nesne atarken, nesnenin değerinin Null ( değersiz ) olmamasına dikkat edin. Aşağıdaki örneği inceleyin:
Örnek:
String sayac = getParameter ("sayac"
; //sayac parametresini al
if ( sayac == null ) // Eğer sayac null ise
sayac = "1"; // sayac değerini "1" yap.
Biraz dikkat ile, web sayfalarında önümüze çıkan gri dikdörgen kutucukları azaltabiliriz.